Op initiatief van Veiligheidsregio Brabant Zuidoost (VRBZO) hebben de drie Brabantse veiligheidsregio’s de Handreiking veilige leefomgeving opgesteld. Een handreiking voor en als uitnodiging aan gemeenten om samen met de veiligheidsregio te komen tot een goede borging van het aspect veiligheid in de nieuwe kerninstrumenten omgevingsvisie en omgevingsplan. De veiligheidsregio adviseert daarbij over de principes en kaders voor een veilig ontwerp aan de hand van de volgende kernwaarden: 

1. Samen werken aan een veilige fysieke leefomgeving
2. Afstand tot risico’s vergroot de veiligheid
3. Bouwwerken en omgeving bieden bescherming
4. Bouwwerken en gebieden zijn snel en veilig te verlaten
5. De omgeving maakt snel en effectief optreden van de hulpdiensten mogelijk
6. Mensen zijn bekend met risico’s en weten hoe te handelen
7. Voorzieningen in de zorg zijn toegankelijk voor en afgestemd op inwoners en bezoeker

Per kernwaarde is beschreven wat die kernwaarde concreet inhoudt (wat?), wat het belang ervan is in het kader van een goede omgevingsveiligheid (waarom?) en hoe zij over dat aspect adviseren (hoe?). Ook is per kernwaarde aangegeven in hoeverre in de zogenoemde ‘bruidsschat’ regels zijn opgenomen die relevant zijn voor die kernwaarde. Voor zover dat voor een goede borging van de kernwaarde in het omgevingsplan van belang is, biedt de handreiking ook concrete voorbeeldregels aan, die een gemeente kan toepassen in het omgevingsplan. Deze voorbeeldregels zijn niet alleen toepasbaar voor externe veiligheid maar lenen zich ook voor andere risico’s en crisistypen. Denk daarbij aan natuurbranden, evenementen e.d.  Deze bredere toepasbaarheid beoogt bij bij te dragen aan het draagvlak om de voorbeeldregels en kernwaarden op te nemen in het omgevingsplan en omgevingsvisie.

Kernwoorden:  bouwmaatregelen, bestrijdingscapaciteit, hulpverleningscapaciteit
omgevingsplan, omgevingsvisie, planregels, bruidsschat, risico- en crisiscommunicatie

Metadata

  • Opdrachtgever: Veiligheidsregio Brabant Zuidoost, Veiligheidsregio Brabant-Noord Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant, 
  • Auteur(s): Veiligheidsregio Brabant Zuidoost, Veiligheidsregio Brabant-Noord Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant
  • Datum laatste actualisatie: Eind 2023 vindt er een actualisatie plaats

Wanneer en waar is het voorbeeld toegepast?

De veiligheidsregio’s passen dit toe bij hun advisering aan gemeenten over omgevingsveiligheid bij omgevingsvisies, -programma’s en plannen. Het kan ook toegepast worden bij het maken van afwegingen en het opstellen van vergunningvoorschriften bij het afwijken van het omgevingsplan met een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit.

Met welk doel is het voorbeeld opgesteld?

Dit document is bedoeld als handreiking voor gemeenten die aan de slag gaan met het opstellen van hun omgevingsplan en daarin het aspect veiligheid een plek willen geven.

Is er een verbinding met de stappenplannen uit het Handboek Omgevingsveiligheid van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)?

Ja.

Binnen welk stappenplan uit het Handboek Omgevingsveiligheid is het voorbeeld toepasbaar?

Stappenplan besluitvorming groepsrisico.

Waartegen biedt het voorbeeld bescherming?

Brand, explosie, gifwolk.

Wat is het beoogde effect van het toepassen van het voorbeeld?

Veiligheid zal per gemeente een plek gaan krijgen in de omgevingsvisie en het omgevingsplan. De Brabantse veiligheidsregio’s beogen met deze handreiking gemeenten te helpen met de invulling daarvan.

Welk ontwerpprincipe is er gebruikt?
  1. Samen werken aan een veilige fysieke leefomgeving
  2. Afstand tot risico’s vergroot de veiligheid
  3. Bouwwerken en omgeving bieden bescherming
  4. Bouwwerken en gebieden zijn snel en veilig te verlaten
  5. De omgeving maakt snel en effectief optreden van de hulpdiensten mogelijk
  6. Mensen zijn bekend met risico’s en weten hoe te handelen
  7. Voorzieningen in de zorg zijn toegankelijk voor en afgestemd op inwoners en bezoeker.
Wat is er bekend over de juridische borging van het voorbeeld?

Er worden zijn de hand van de handreiking voorbeeld planregels opgesteld in samenwerking met juridisch adviesbureau Tonnaer.